Towarzystwo Budownictwa Społecznego, w skrócie TBS, to podmiot utworzony na mocy ustawy z dnia 26 października 1995 roku o niektórych formach popierania budownictwa mieszkaniowego.
Jak to działa?
Podstawą funkcjonowania TBS-ów jest Krajowy Fundusz Mieszkaniowy. Udziela on Towarzystwom kredytów umożliwiających budowę nieruchomości. Kredyty takie stanowią 70 proc. kosztów budowy, a reszta jest pokrywana przez budżety partycypacyjne, czyli wkłady wnoszone przez najemców.
Najemca (osoba fizyczna lub prawna, np. pracodawca zapewniający mieszkania służbowe pracownikom, stowarzyszenie, fundacja lub gmina) zawiera umowę z TBS-em i wpłaca 30 proc. kosztów budowy jako tzw. partycypację. Daje mu to prawo do korzystania z mieszkania bądź wskazania innych osób uprawnionych do korzystania z niego.
Jeśli najemca rezygnuje z najmu, wkład jest mu zwracany w całości. Nie ma natomiast możliwości wykupu lokalu na własność.
Reklama: Korzystasz już lub chcesz skorzystać z jakiegoś programu dla młodych? Koniecznie zajrzyj tutaj ceny nieruchomości rosną, gdzie znajdziesz mnóstwo informacji, które się Tobie przydadzą.
Najemca jest zobowiązany do regularnego płacenia czynszu, na który składają się koszty związane z utrzymaniem lokalu (opłaty administracyjne, koszty eksploatacji, fundusz remontowy) oraz kwoty na poczet spłaty kredytu TBS w Krajowym Funduszu Mieszkaniowym. Stawki czynszu są ustalane w drodze uchwały podmiotu tworzącego TBS, natomiast ustawa określa ich minimalną i maksymalną wysokość.
Dla kogo?
TBS-y są rozwiązaniem dla osób średnio zamożnych, które nie mogą sobie pozwolić na kupno mieszkania, bo np. nie mają wymaganej zdolności kredytowej. Osoby te muszą spełniać kryterium dochodowe określone w ustawie. Nie mogą też mieć tytułu prawnego do innej nieruchomości. Kolejnym warunkiem jest stałe zatrudnienie na terenie gminy, do której należy TBS i rozpatrywany lokal.
Zalety i wady
Czynsze w lokalach należących do TBS-ów są uznawane za dość wysokie, lecz koszty takiego wkładu są nadal niższe niż w przypadku kredytu hipotecznego.
Najem w ramach TBS-ów jest długoterminowy i daje duże poczucie stabilności w porównaniu z najmem od osoby prywatnej.
Mieszkania w TBS-ach są wykończone pod klucz. Oznacza to, że można się do nich szybko wprowadzić i uniknąć dodatkowych kosztów urządzenia lokalu, gdyż są już one wliczone w czynsz.
Problemem jest natomiast wspomniany brak możliwości wykupu lokalu na własność. Mieszkania nie można również dziedziczyć – jedynie otrzymać w spadku prawo jego najmu.
Konieczność pracy na terenie gminy, w której znajduje się mieszkanie, jest też postrzegana jako utrudnienie. Ogranicza ona mobilność, a w obecnych czasach, gdy praca zdalna jest coraz bardziej powszechna, wydaje się anachronizmem.
Ze względu na dążenie do redukcji kosztów, TBS-y kupują grunty w miejscach, gdzie jest tanio. Dlatego lokalizacja budynków może być niezbyt dogodna, np. na peryferiach miasta, bez odpowiednio rozwiniętej infrastruktury.